Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2013
Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2013
Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2013
Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2013
Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου 2013
εισαγωγή στην Οδύσσεια
Μια πολύ καλή δουλειά από το ιστολόγιο Σκαπανεύς
H ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ
(με ερωτήσεις - απαντήσεις)
Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης
Τι ονομάζεται έπος ;
Έπος, αρχικά, σήμαινε «λόγος» και διήγηση, αργότερα όμως, σήμαινε το αφηγηματικό ποίημα, που είχε μυθολογικό, διδακτικό ή ηρωικό περιεχόμενο. (δηλαδή υπήρχαν 3 είδη επών : το μυθολογικό, το διδακτικό και το ηρωικό)
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ηρωικών επών ;
Τα ηρωικά έπη μιλούσαν για τα κατορθώματα των ηρώων του παρελθόντος. Είχαν έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα και γι’ αυτό εξυμνούσαν και τους θεούς ή συνδύαζαν τη δράση των ηρώων με τη δράση των θεών. Τα κύρια γνωρίσματα των επικών ποιημάτων είναι :
Α) ότι αναφέρονται σε ένα μακρινό παρελθόν, που φαντάζει ιδανικό στα μάτια του ποιητή και των σύγχρονών του και το παρουσιάζουν σα να είναι αληθινό
Β) ότι εκφράζουν τα συναισθήματα ολόκληρης της κοινωνίας και όχι μόνο του ποιητή.
Τι είναι επικός κύκλος;
Επικό κύκλο ή «κύκλια έπη» ονομάζουμε το σύνολο των επών που μας έχουν σωθεί, είτε ολόκληρα (π.χ. Οδύσσεια και Ιλιάδα), είτε σε αποσπάσματα, είτε σε περιλήψεις. Αυτά τα έπη αφηγούνται τα γεγονότα από τη δημιουργία του κόσμου ως τον θάνατο του Οδυσσέα.
Τι ονομάζουμε τρωικό κύκλο; Ποια έπη των αποτελούν;
Τρωικό κύκλο ονομάζουμε το σύνολο των επών του επικού κύκλου, που αναφέρονται στον Τρωικό Πόλεμο. Αυτά τα έπη είναι :
Α) Τα Κύπρια (αναφέρονται στα γεγονότα πριν από τον Τρωικό Πόλεμο και ονομάστηκαν έτσι επειδή έχουν σχέση με την Κύπρο και την Κύπριδα Αφροδίτη).
Β) Η Αιθιοπίς (αναφέρεται στις νικηφόρες μάχες του Αχιλλέα εναντίον του βασιλιά των Αιθιόπων και στον θάνατο του Αχιλλέα)
Γ) Η Μικρά Ιλιάς (αναφέρεται στη διαμάχη του Οδυσσέα και του Αίαντα για τα όπλα του νεκρού Αχιλλέα και στην είσοδο του Δούρειου Ίππου στην Τροία)
Δ) Η Ιλίου Πέρσις (αναφέρεται στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την κατάληψη της Τροίας από τους Έλληνες)
Ε) Οι Νόστοι (αναφέρονται στις περιπέτειες διαφόρων ηρώων κατά τη διάρκεια της επιστροφής τους στην πατρίδα μετά την άλωση της Τροίας)
Στ) Η Τηλεγόνεια ή Τηλεγονία (αναφέρεται στα γεγονότα μετά την επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη και ως τον θάνατό του από τον γιό του τον Τηλέγονο)
Σε ποια εποχή αναφέρονται τα ομηρικά έπη και σε ποια εποχή έγινε η σύνθεσή τους;
Τα Ομηρικά έπη (η Οδύσσεια και η Ιλιάδα) αναφέρονται στη Μυκηναϊκή Εποχή (12ος αιώνας π.Χ.). Η σύνθεσή τους από τον Όμηρο έγινε όμως αρκετά αργότερα, κατά τη Γεωμετρική Εποχή (8ος- - 7ος αιώνας π.Χ.)
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την Οδύσσεια και την Ιλιάδα ως ιστορικές πηγές; Τι ονομάζουμε αναχρονισμό;
Διαπιστώνουμε πολλές φορές ότι οι ήρωες γνώριζαν υλικά (σίδηρο), έθιμα (καύση των νεκρών) ή θεσμούς (συνέλευση του λαού) άγνωστους στα μυκηναϊκά χρόνια. Τους βλέπουμε επίσης να εκφράζουν αντιλήψεις νεότερες από την εποχή που έζησαν (κλονίζεται ο θεσμός της βασιλείας). Αυτά τα «ιστορικά λάθη» λέγονται αναχρονισμοί. Δεν μπορούμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε τα ομηρικά έπη ως ιστορική πηγή για τη μυκηναϊκή εποχή, αντίθετα παίρνουμε πολλές πληροφορίες από αυτά για την εποχή της σύνθεσής τους και γενικότερα για τη γεωμετρική εποχή. Οι πληροφορίες τους είναι ποιητικά επεξεργασμένες με σκοπό να τέρψουν και ασφαλώς δεν είναι ιστορικά ή γεωγραφικά έργα.
Ποια γεγονότα αφηγούνται η Ιλιάδα και η Οδύσσεια;
Η Ιλιάδα έχει κεντρικό θέμα τον θυμό του Αχιλλέα, που διαρκεί 51 μέρες και μέσα σε αυτές ο ποιητής αφηγείται και τα γεγονότα του Τρωικού Πολέμου περίπου ως τον θάνατο του Έκτορα.
Η Οδύσσεια εξιστορεί μέσα σε 41 μέρες τον δεκαετή αγώνα του Οδυσσέα να γυρίσει από την Τροία στην πατρίδα του, την Ιθάκη.
Τι ήταν οι αοιδοί; Πως συνέθεταν και εκτελούσαν οι αοιδοί τα έπη ;
Οι παλιοί ποιητές της προομηρικής εποχής, ονομάζονταν αοιδοί. Αυτοίτραγουδούσαν τα έπη τους με τη συνοδεία κιθάρας (φόρμιγγας) σε συμπόσια στα ανάκτορα ή σε εορταστικές εκδηλώσεις της περιοχής τους. Συνέθεταν τα έπη προφορικά, αυτοσχεδιάζοντας (θεωρούσαν ότι η Μούσα τους έδινε έμπνευση). Οι αοιδοί είχαν σίγουρα ιδιαίτερο ταλέντο, κατείχαν όμως και ειδικές τεχνικές. Διέθεταν από την παράδοση κάποιες έτοιμες λύσεις, όπως φράσεις, που επαναλαμβάνονται και μάλιστα σε συγκεκριμένες θέσεις μέσα στους στίχους. Υπήρχαν και έτοιμοι στίχοι. Τέλος υπήρχαν θέματα, ενέργειες και δραστηριότητες που τις αφηγούνταν με τον ίδιο πάντα τρόπο. (π.χ. πώς γινόταν μια μάχη, πώς γινόταν μια θυσία κ.α.) Οι αοιδοί μάθαιναν την τέχνη τους κοντά σε ένα φτασμένο δάσκαλο. Ίσως να υπήρχαν και συντεχνίες αοιδών. Ένας καλός αοιδός έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να απομνημονεύει αυτό το επαναλαμβανόμενο υλικό, την ικανότητα να το ανασυνθέτει δημιουργικά, αλλά και να αυτοσχεδιάζει.
Τι ήταν οι ραψωδοί ;
Μετά τον Όμηρο (τ.8ου αι.), στα τέλη της γεωμετρικής και στις αρχές της αρχαϊκής εποχής, τελειώνει η δημιουργική περίοδος της επικής ποίησης. Οι επόμενες γενιές ποιητών ονομάζονται ραψωδοί. Δε δημιουργούσαν δικά τους ποιήματα, αλλά απομνημόνευαν και απάγγελναν παλαιότερα έπη, χωρίς μουσική, κρατώντας ένα ραβδί, σύμβολο εξουσίας δοσμένης από τους θεούς. Ήταν οργανωμένοι σε συντεχνίες και ταξίδευαν από τόπο σε τόπο, αντίθετα με τους αοιδούς. Διοργανώνονταν και ραψωδικοί αγώνες.
Τι γνωρίζετε για τον Όμηρο ;
Ο Όμηρος ήταν ταξιδιώτης-ποιητής και πήρε μέρος σε ραψωδικούς αγώνες. Πρέπει να ήταν από τους πρώτους που έπιασαν ραβδί. Η παράδοση λέει ότι ήταν τυφλός, αλλά αυτό μάλλον δε στέκει. Γεννήθηκε το πιθανότερο στη Χίο ή στη Σμύρνη (7 πόλεις διεκδικούν την καταγωγή του). Ήταν Ίωνας και σε κάποια μεγάλη ιωνική γιορτή ακούστηκαν για πρώτη φορά τα έπη του.
Πώς φαίνεται η αξία των ομηρικών επών;
Α) Είναι τα μοναδικά έπη του επικού κύκλου που νίκησαν τον χρόνο και διασώθηκαν ολόκληρα.
Β) Τα δύο έπη του Ομήρου έγιναν τα πιο αγαπητά ακροάματα των Ελλήνων. Είχαν λογοτεχνική αξία και παιδαγωγική. Ο Πλάτωνας λέει ότι ο Όμηρος μόρφωσε την Ελλάδα. Οι αρχαίοι Έλληνες στήριζαν την εκπαίδευση των παιδιών και των νέων στα ομηρικά έπη. Όλοι απολάμβαναν την ακρόαση τους. Είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία στον κόσμο.
Γ) Από τα ομηρικά έπη εμπνεύστηκαν λίγο πολύ όλοι οι ποιητές της αρχαιότητας. Το ίδιο και οι καλλιτέχνες της γλυπτικής, της ζωγραφικής, της αγγειογραφίας, της μικροτεχνίας. Και όχι μόνο της αρχαιότητας. Συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να εμπνέουν τους καλλιτέχνες(ποιητές, πεζογράφους, ζωγράφους, θεατρικούς συγγραφείς, σκηνοθέτες του κινηματογράφου κ.α.).
Πότε έγινε η επίσημη καταγραφή των ομηρικών επών και η διαίρεσή τους σε ραψωδίες;
Η επίσημη καταγραφή των ομηρικών επών έγινε στην Αθήνα κατά τον 6ο αιώνα (περίοδος τυραννίας Πεισίστρατου ή Ίππαρχου) προκειμένου οι ραψωδοί να τα απαγγέλουν κατά τις γιορτές των Παναθηναίων. Η Οδύσσεια αποτελείται από 12.110 στίχους και η Ιλιάδα από 15.693. Κατά τον 3ο αιώνα π.Χ. τα έπη διαιρέθηκαν σε 24 ραψωδίες από τους Αλεξανδρινούς γραμματικούς. Κάθε ραψωδία της Οδύσσειας δηλώνεται με ένα μικρό γράμμα από το ελληνικό αλφάβητο, ενώ κάθε ραψωδία της Ιλιάδας με ένα κεφαλαίο. Οι Αλεξανδρινοί καθιέρωσαν ακόμα και έναν τίτλο για κάθε ραψωδία που δήλωνε το περιεχόμενό της.
Ποιο είναι το κεντρικό θέμα της Οδύσσειας ;
Το θέμα της είναι ο νόστος του Οδυσσέα στην πατρίδα του την Ιθάκη και ο αγώνας του να ξανακερδίσει το θρόνο του και τη γυναίκα του την Πηνελόπη, που τη διεκδικούσαν πολλά αρχοντόπουλα. Παράλληλα, μιλάει για την αναζήτηση του Οδυσσέα από το γιο του, τον Τηλέμαχο.
Στην Οδύσσεια, ο ποιητής μας μιλά για τον απλό άνθρωπο, την καθημερινή ζωή, την αγάπη για την πατρίδα, την ερωτική πίστη, τη φιλία, την αγάπη για τη ζωή, την ανθρωπιά, την ευγένεια, την ομορφιά. Πάνω από όλα όμως, μας μιλά για τη δύναμη του ανθρώπου μπροστά στις δυσκολίες της ζωής.
Ποιες είναι οι 3 ενότητες της Οδύσσειας;
Α) «Τηλεμάχεια» : ραψωδίες α-δ : κεντρικός ήρωας είναι σε αυτές τις ραψωδίες ο Τηλέμαχος.
Β) «Νόστος» : ραψωδίες ε- ν (πρώτοι στίχοι) : ο αγώνας του Οδυσσέα να γυρίσει στην Ιθάκη.
Γ) «Μνηστηροφονία» : ν – ω : η εξόντωση των μνηστήρων από τον Οδυσσέα με τη βοήθεια της Αθηνάς και τη συνεργασία του Τηλέμαχου.
Έπος, αρχικά, σήμαινε «λόγος» και διήγηση, αργότερα όμως, σήμαινε το αφηγηματικό ποίημα, που είχε μυθολογικό, διδακτικό ή ηρωικό περιεχόμενο. (δηλαδή υπήρχαν 3 είδη επών : το μυθολογικό, το διδακτικό και το ηρωικό)
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ηρωικών επών ;
Τα ηρωικά έπη μιλούσαν για τα κατορθώματα των ηρώων του παρελθόντος. Είχαν έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα και γι’ αυτό εξυμνούσαν και τους θεούς ή συνδύαζαν τη δράση των ηρώων με τη δράση των θεών. Τα κύρια γνωρίσματα των επικών ποιημάτων είναι :
Α) ότι αναφέρονται σε ένα μακρινό παρελθόν, που φαντάζει ιδανικό στα μάτια του ποιητή και των σύγχρονών του και το παρουσιάζουν σα να είναι αληθινό
Β) ότι εκφράζουν τα συναισθήματα ολόκληρης της κοινωνίας και όχι μόνο του ποιητή.
Τι είναι επικός κύκλος;
Επικό κύκλο ή «κύκλια έπη» ονομάζουμε το σύνολο των επών που μας έχουν σωθεί, είτε ολόκληρα (π.χ. Οδύσσεια και Ιλιάδα), είτε σε αποσπάσματα, είτε σε περιλήψεις. Αυτά τα έπη αφηγούνται τα γεγονότα από τη δημιουργία του κόσμου ως τον θάνατο του Οδυσσέα.
Τι ονομάζουμε τρωικό κύκλο; Ποια έπη των αποτελούν;
Τρωικό κύκλο ονομάζουμε το σύνολο των επών του επικού κύκλου, που αναφέρονται στον Τρωικό Πόλεμο. Αυτά τα έπη είναι :
Α) Τα Κύπρια (αναφέρονται στα γεγονότα πριν από τον Τρωικό Πόλεμο και ονομάστηκαν έτσι επειδή έχουν σχέση με την Κύπρο και την Κύπριδα Αφροδίτη).
Β) Η Αιθιοπίς (αναφέρεται στις νικηφόρες μάχες του Αχιλλέα εναντίον του βασιλιά των Αιθιόπων και στον θάνατο του Αχιλλέα)
Γ) Η Μικρά Ιλιάς (αναφέρεται στη διαμάχη του Οδυσσέα και του Αίαντα για τα όπλα του νεκρού Αχιλλέα και στην είσοδο του Δούρειου Ίππου στην Τροία)
Δ) Η Ιλίου Πέρσις (αναφέρεται στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την κατάληψη της Τροίας από τους Έλληνες)
Ε) Οι Νόστοι (αναφέρονται στις περιπέτειες διαφόρων ηρώων κατά τη διάρκεια της επιστροφής τους στην πατρίδα μετά την άλωση της Τροίας)
Στ) Η Τηλεγόνεια ή Τηλεγονία (αναφέρεται στα γεγονότα μετά την επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη και ως τον θάνατό του από τον γιό του τον Τηλέγονο)
Σε ποια εποχή αναφέρονται τα ομηρικά έπη και σε ποια εποχή έγινε η σύνθεσή τους;
Τα Ομηρικά έπη (η Οδύσσεια και η Ιλιάδα) αναφέρονται στη Μυκηναϊκή Εποχή (12ος αιώνας π.Χ.). Η σύνθεσή τους από τον Όμηρο έγινε όμως αρκετά αργότερα, κατά τη Γεωμετρική Εποχή (8ος- - 7ος αιώνας π.Χ.)
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την Οδύσσεια και την Ιλιάδα ως ιστορικές πηγές; Τι ονομάζουμε αναχρονισμό;
Διαπιστώνουμε πολλές φορές ότι οι ήρωες γνώριζαν υλικά (σίδηρο), έθιμα (καύση των νεκρών) ή θεσμούς (συνέλευση του λαού) άγνωστους στα μυκηναϊκά χρόνια. Τους βλέπουμε επίσης να εκφράζουν αντιλήψεις νεότερες από την εποχή που έζησαν (κλονίζεται ο θεσμός της βασιλείας). Αυτά τα «ιστορικά λάθη» λέγονται αναχρονισμοί. Δεν μπορούμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε τα ομηρικά έπη ως ιστορική πηγή για τη μυκηναϊκή εποχή, αντίθετα παίρνουμε πολλές πληροφορίες από αυτά για την εποχή της σύνθεσής τους και γενικότερα για τη γεωμετρική εποχή. Οι πληροφορίες τους είναι ποιητικά επεξεργασμένες με σκοπό να τέρψουν και ασφαλώς δεν είναι ιστορικά ή γεωγραφικά έργα.
Ποια γεγονότα αφηγούνται η Ιλιάδα και η Οδύσσεια;
Η Ιλιάδα έχει κεντρικό θέμα τον θυμό του Αχιλλέα, που διαρκεί 51 μέρες και μέσα σε αυτές ο ποιητής αφηγείται και τα γεγονότα του Τρωικού Πολέμου περίπου ως τον θάνατο του Έκτορα.
Η Οδύσσεια εξιστορεί μέσα σε 41 μέρες τον δεκαετή αγώνα του Οδυσσέα να γυρίσει από την Τροία στην πατρίδα του, την Ιθάκη.
Τι ήταν οι αοιδοί; Πως συνέθεταν και εκτελούσαν οι αοιδοί τα έπη ;
Οι παλιοί ποιητές της προομηρικής εποχής, ονομάζονταν αοιδοί. Αυτοίτραγουδούσαν τα έπη τους με τη συνοδεία κιθάρας (φόρμιγγας) σε συμπόσια στα ανάκτορα ή σε εορταστικές εκδηλώσεις της περιοχής τους. Συνέθεταν τα έπη προφορικά, αυτοσχεδιάζοντας (θεωρούσαν ότι η Μούσα τους έδινε έμπνευση). Οι αοιδοί είχαν σίγουρα ιδιαίτερο ταλέντο, κατείχαν όμως και ειδικές τεχνικές. Διέθεταν από την παράδοση κάποιες έτοιμες λύσεις, όπως φράσεις, που επαναλαμβάνονται και μάλιστα σε συγκεκριμένες θέσεις μέσα στους στίχους. Υπήρχαν και έτοιμοι στίχοι. Τέλος υπήρχαν θέματα, ενέργειες και δραστηριότητες που τις αφηγούνταν με τον ίδιο πάντα τρόπο. (π.χ. πώς γινόταν μια μάχη, πώς γινόταν μια θυσία κ.α.) Οι αοιδοί μάθαιναν την τέχνη τους κοντά σε ένα φτασμένο δάσκαλο. Ίσως να υπήρχαν και συντεχνίες αοιδών. Ένας καλός αοιδός έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να απομνημονεύει αυτό το επαναλαμβανόμενο υλικό, την ικανότητα να το ανασυνθέτει δημιουργικά, αλλά και να αυτοσχεδιάζει.
Τι ήταν οι ραψωδοί ;
Μετά τον Όμηρο (τ.8ου αι.), στα τέλη της γεωμετρικής και στις αρχές της αρχαϊκής εποχής, τελειώνει η δημιουργική περίοδος της επικής ποίησης. Οι επόμενες γενιές ποιητών ονομάζονται ραψωδοί. Δε δημιουργούσαν δικά τους ποιήματα, αλλά απομνημόνευαν και απάγγελναν παλαιότερα έπη, χωρίς μουσική, κρατώντας ένα ραβδί, σύμβολο εξουσίας δοσμένης από τους θεούς. Ήταν οργανωμένοι σε συντεχνίες και ταξίδευαν από τόπο σε τόπο, αντίθετα με τους αοιδούς. Διοργανώνονταν και ραψωδικοί αγώνες.
Τι γνωρίζετε για τον Όμηρο ;
Ο Όμηρος ήταν ταξιδιώτης-ποιητής και πήρε μέρος σε ραψωδικούς αγώνες. Πρέπει να ήταν από τους πρώτους που έπιασαν ραβδί. Η παράδοση λέει ότι ήταν τυφλός, αλλά αυτό μάλλον δε στέκει. Γεννήθηκε το πιθανότερο στη Χίο ή στη Σμύρνη (7 πόλεις διεκδικούν την καταγωγή του). Ήταν Ίωνας και σε κάποια μεγάλη ιωνική γιορτή ακούστηκαν για πρώτη φορά τα έπη του.
Πώς φαίνεται η αξία των ομηρικών επών;
Α) Είναι τα μοναδικά έπη του επικού κύκλου που νίκησαν τον χρόνο και διασώθηκαν ολόκληρα.
Β) Τα δύο έπη του Ομήρου έγιναν τα πιο αγαπητά ακροάματα των Ελλήνων. Είχαν λογοτεχνική αξία και παιδαγωγική. Ο Πλάτωνας λέει ότι ο Όμηρος μόρφωσε την Ελλάδα. Οι αρχαίοι Έλληνες στήριζαν την εκπαίδευση των παιδιών και των νέων στα ομηρικά έπη. Όλοι απολάμβαναν την ακρόαση τους. Είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία στον κόσμο.
Γ) Από τα ομηρικά έπη εμπνεύστηκαν λίγο πολύ όλοι οι ποιητές της αρχαιότητας. Το ίδιο και οι καλλιτέχνες της γλυπτικής, της ζωγραφικής, της αγγειογραφίας, της μικροτεχνίας. Και όχι μόνο της αρχαιότητας. Συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να εμπνέουν τους καλλιτέχνες(ποιητές, πεζογράφους, ζωγράφους, θεατρικούς συγγραφείς, σκηνοθέτες του κινηματογράφου κ.α.).
Πότε έγινε η επίσημη καταγραφή των ομηρικών επών και η διαίρεσή τους σε ραψωδίες;
Η επίσημη καταγραφή των ομηρικών επών έγινε στην Αθήνα κατά τον 6ο αιώνα (περίοδος τυραννίας Πεισίστρατου ή Ίππαρχου) προκειμένου οι ραψωδοί να τα απαγγέλουν κατά τις γιορτές των Παναθηναίων. Η Οδύσσεια αποτελείται από 12.110 στίχους και η Ιλιάδα από 15.693. Κατά τον 3ο αιώνα π.Χ. τα έπη διαιρέθηκαν σε 24 ραψωδίες από τους Αλεξανδρινούς γραμματικούς. Κάθε ραψωδία της Οδύσσειας δηλώνεται με ένα μικρό γράμμα από το ελληνικό αλφάβητο, ενώ κάθε ραψωδία της Ιλιάδας με ένα κεφαλαίο. Οι Αλεξανδρινοί καθιέρωσαν ακόμα και έναν τίτλο για κάθε ραψωδία που δήλωνε το περιεχόμενό της.
Ποιο είναι το κεντρικό θέμα της Οδύσσειας ;
Το θέμα της είναι ο νόστος του Οδυσσέα στην πατρίδα του την Ιθάκη και ο αγώνας του να ξανακερδίσει το θρόνο του και τη γυναίκα του την Πηνελόπη, που τη διεκδικούσαν πολλά αρχοντόπουλα. Παράλληλα, μιλάει για την αναζήτηση του Οδυσσέα από το γιο του, τον Τηλέμαχο.
Στην Οδύσσεια, ο ποιητής μας μιλά για τον απλό άνθρωπο, την καθημερινή ζωή, την αγάπη για την πατρίδα, την ερωτική πίστη, τη φιλία, την αγάπη για τη ζωή, την ανθρωπιά, την ευγένεια, την ομορφιά. Πάνω από όλα όμως, μας μιλά για τη δύναμη του ανθρώπου μπροστά στις δυσκολίες της ζωής.
Ποιες είναι οι 3 ενότητες της Οδύσσειας;
Α) «Τηλεμάχεια» : ραψωδίες α-δ : κεντρικός ήρωας είναι σε αυτές τις ραψωδίες ο Τηλέμαχος.
Β) «Νόστος» : ραψωδίες ε- ν (πρώτοι στίχοι) : ο αγώνας του Οδυσσέα να γυρίσει στην Ιθάκη.
Γ) «Μνηστηροφονία» : ν – ω : η εξόντωση των μνηστήρων από τον Οδυσσέα με τη βοήθεια της Αθηνάς και τη συνεργασία του Τηλέμαχου.
ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ
Ίταλο
Καλβίνο
Βιογραφικά Στοιχεία
Ο Ίταλο
Καλβίνο (1923-1985) Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Ιταλούς λογοτέχνες
του 20ού αιώνα. Γεννήθηκε στην Κούβα, αλλά σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε στην Ιταλία..
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
£ ΘΕΜΑ: Η χαρούμενη ανακάλυψη των
μανιταριών από τον Μαρκοβάλντο και η ομαδική δηλητηρίαση όσων τα έφαγαν.
£ ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: Οι κίνδυνοι που απειλούν τον
άνθρωπο εξαιτίας της απομάκρυνσης από τη φύση και της διαβίωσης στο μολυσμένο
περιβάλλον της πόλης.
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Α'
ενότητα (Μια μέρα... στη
γυναίκα και στα παιδιά τους):
ο
Μαρκοβάλντο ανακαλύπτει τα μανιτάρια και ενθουσιάζεται.
Β' ενότητα (-Ακούστε
τι θα σας πω... αν σας ξεφύγει κουβέντα):
ο
Μαρκοβάλντο ανακοινώνει στην οικογένεια του την ύπαρξη των μανιταριών.
Γ" ενότητα
(Το άλλο πρωί... ήθελαν να
μεγαλώσουν):
την ύπαρξη μανιταριών γνωρίζει και άλλος.
Δ' ενότητα (Τη νύχτα
έβρεξε ... και πήγε σπίτι του):
τα
μανιτάρια τα μοιράζονται πολλοί.
Ε' ενότητα (Ωστόσο
σύντομα... αγριοκοίταζαν ο ένας τον άλλο):
θλιβερή
κατάληξη.
Η γλώσσα του κειμένου είναι δημοτική, απλή,
περιγραφική,
ΠΟΛΗ- 
Ζουν μακριά απ' τη φύση, σ' ένα άχαρο κι αφιλόξενο
περιβάλλον (ο γκρίζος και άχαρος κόσμος
που τον περιέβαλλε).
- Ζουν σε μολυσμένο και επικίνδυνο περιβάλλον.
- Στις σχέσεις τους κυριαρχεί η καχυποψία και ο
ανταγωνισμός.
- Συχνά, η εργασία τους είναι
μονότονη {καθόταν και ξεφόρτωνε) και οι οικονομικές
τους απολαβές περιορισμένες
ΤΟ ΜΑΝΙΤΑΡΙ
ΚΑΙ Ο ΗΡΩΑΣ 
- Στην αρχή ενθουσιάζεται. Νιώθει ότι ο κόσμος αλλάζει,
ότι η ζωή του αποκτά νόημα.
- Μοιράζεται τον ενθουσιασμό και τη χαρά του με την οικογένεια
του.
- Κυριεύεται από καχυποψία και
ζηλοτυπία, όταν διαπιστώνει ότι και άλλος γνωρίζει
για τα μανιτάρια.
- Οργίζεται, όταν βλέπει και άλλους να μαζεύουν μανιτάρια.
- Τα αισθήματα του αλλάζουν
κυριεύεται από γενναιοδωρία και φωνάζει τους ανθρώπους, που περίμεναν στη
στάση, να πάρουν κι αυτοί μανιτάρια.
Εκφραστικά μέσα:
1) Μεταφορές: στα πόδια των δέντρων..., στην
καρδιά της πόλης, ξεψάχνιζαν την άσφαλτο... με τη σκούπα.
2) Εικόνες: (οπτικές) Τα μάτια ... ποτέ, ...
όπως σας βλέπω και με βλέπετε.
3) Μετωνυμία: Μια ωραία τηγανιά!, ανέλπιστη
σοδειά (το περιέχον αντί του περιεχομένου).
4) Επίθετα: στενή πρασιά, άγονη και σκασμένη
γη, κρυμμένους θησαυρούς, πορώδη σάρκα, δανεικό καλάθι, ανέλπιστη σοδειά,
ζηλότυπο και δύσπιστο φόβο.
5) Προσωποποιήσεις: καχύποπτη
σκέψη, ζηλότυπο και δύσπιστο φόβο
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΡΚΟΒΑΛΝΤΟ
Ο ΜαρκοΒάλντο είναι αχθοφόρος. Η δουλειά του είναι σκληρή
και άχαρη. Φορτώνει και
ξεφορτώνει κιβώτια. Δεν του προσφέρει καμία ικανοποίηση. Τον τοποθετεί στα κατώτερα κοινωνικά
στρώματα, ενώ και τα οικονομικά του δε φαίνονται
ανθηρά.
Η ζωή του γίνεται ακόμη πιο θλιβερή, γιατί δεν έχει
προσαρμοστεί στη ζωή της μεγαλούπολης. Τα φώτα κι οι βιτρίνες της τον αφήνουν αδιάφορο. Το
αφιλόξενο περιβάλλον της τον θλίβει. Παντού αναζητεί τη φύση και την ομορφιά της· έστω και τα ελάχιστα ίχνη
της μέσα στην άχαρη τσιμεντούπολη.
- Το αφήγημα προβάλλει το ψυχικό
αδιέξοδο του σύγχρονου ανθρώπου της μεγαλούπολης, ο οποίος υποφέρει από την
έλλειψη επαφής με τη φύση και βλέπει την ποιότητα της ζωής του να
υποβαθμίζεται, παρά την οικονομική πρόοδο και τις ανέσεις που του είχε
εξασφαλίσει η αστική ζωή.
- Τα συναισθήματα που δημιουργεί
το πικρό χιούμορ του αφηγήματος είναι θλίψη και απαισιοδοξία, ενώ ο αφελής και
ονειροπόλος πρωταγωνιστής προκαλεί τη συμπάθεια και κάποτε το ειρωνικό χαμόγελο
του αναγνώστη.
ΤΕΧΝΙΚΗ:
- γ' πρόσωπη αφήγηση.
- Ο αφηγητής δε συμμετέχει στην
ιστορία, αλλά εμφανίζεται σαν να μπορεί να τα παρακολουθεί και να τα γνωρίζει
όλα (μηδενική εστίαση).
- Αφήγηση, Περιγραφή, Διάλογος,
Εσωτερικός Μονόλογος, Σχόλιο του αφηγητή.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
#
1.φέρνω εικόνες με μανιτάρια.
#
2.Ποια συναισθήματα δημιουργούνται στον ήρωα όταν πρωτοβλέπει τα μανιτάρια; Γιατί ;
#3.
Υπογραμμίστε στο κείμενο
σημεία που δείχνουν τις οικονομικές
δυσκολίες του ήρωα .
#4. …….
έτσι η ανακάλυψη
……….φόβο. Γιατί άλλαξε η ψυχική διάθεση του ;
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)