Ευγενία   Φακίνου 

Η   ζωή  στη  Σύμη  

Ενότητες

1^η    Στη Σύμη …δουλεύανε. Ασχολίες των γυναικών, παιχνίδια των παιδιών.

2η   Σ ’εμάς στη Σύμη  … τα σαπουνόνερα έξω: Η κουζίνα των σπιτιών  της Σύμης

   3η Κάτω από το παράθυρο … και τις κουρελούδες: Το πολύτιμο νερό και η εξοικονόμησή του.

 

Θεματικά κέντρα        

 

·        Οι ανάγκες  των  ανθρώπων στα νησιά  του Αιγαίου.

·               Η αρχιτεκτονική  των σπιτιών στο  νησί  της   είναι       προσαρμοσμένη στις   ανάγκες   των κατοίκων.

·              Η   εξοικονόμηση  του  νερού   στη Σύμη  .

·           Οι κάτοικοι στο  νησί  συνεργάζονται  μεταξύ  τους.

·           Τα   παιδικά    παιχνίδια στη Σύμη  .

 

Θθεματικό κέντρο του αποσπάσματος

 

 Σκιαγραφείται   μια παραδοσιακή κοινωνία, καθώς   και   οι ανθρώπινες σχέσεις  των κατοίκων  του  νησιού .

   Η ζωή σε ένα ακριτικό νησί : 

 J  οι  ασχολίες  των   κατοίκων  του  νησιού ,

 K  τα   διάφορα  παιδικά παιχνίδια,  

R  η  αρχιτεκτονική   των  σπιτιών    που   είναι προσαρμοσμένη στις οικογενειακές ανάγκες, και

© τα προβλήματα   που  δημιουργεί   η έλλειψη του  νερού  (λειψυδρία)

 

  Η    Αστραδενή :

·         βρίσκει καθετί στην Αθήνα αρνητικό

·         νοσταλγεί   έντονα  την παλιά  της ζωή στο νησί της.

·         στενοχωριέται  κατά  την παραμονή  της  στην Αθήνα  καθώς  η ζωή στη  μεγαλούπολη   της φαίνεται άχαρη ενώ στη Σύμη ιδανική  και  όμορφη .

·         Είναι απλή και  θυμάται με νοσταλγία τον τόπο της, τις φίλες της, τα παιχνίδια που έπαιζαν, και   εστιάζει  ιδιαίτερα  στην ομαδικότητα των  κατοίκων του  νησιού και τις στενές ανθρώπινες σχέσεις  τους .

Αφηγηματικοί τρόποι

  Αφηγητής:

 

·       Η   ηρωίδα  του  μυθιστορήματος, ,   αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο  τις εμπειρίες της  .   (πρωτοπρόσωπη διήγηση).

 

Συμμετέχει στην ιστορία που αφηγείται καθώς είναι η πρωταγωνίστρια (ομοδιηγητικός αφηγητής).

 

Παράδειγμα:

Στη Σύμη, τ’ απογεύματα πότε ερχότανε η Αλεμίνα στο δικό μας, πότε πηγαίναμε εμείς στης Ελένης, πότε όλες πηγαίναμε στο Ζωπιάκι.

 

·        Περιγραφή:

Παράδειγμα:

                Στη μια του άκρη έχει τον αποκρέβατο —ένα πατάρι, πες— μεγάλο και ψηλό ένα μέτρο. Ανεβαίνεις με τρία σκαλάκια. Έχει κι ένα κάγκελο στην άκρη.

 

·        Σχόλια:

Βέβαια, το νερό της στέρνας πρέπει να το προσέχεις. Θέλει καλό κουμάντο για να περάσεις το καλοκαίρι σου και να σου μείνει και λίγο να πλύνεις τις κουβέρτες και τις κουρελούδες…

 

Ήθος, χαρακτήρας

·         Η Αστραδενή   αναπολεί  με  νοσταλγία  την πατρίδα της ,   όπου τα πράγματα ήταν πιο απλοϊκά και ανθρώπινα.  Οι ρυθμοί της ζωής   στο  νησί  της  ήταν χαλαροί και οι ανθρώπινες σχέσεις πιο στενές   και  φιλικές .  Νιώθει πως  στην  Αθήνα η ζωή δεν  είναι τόσο ωραία    και    δεν την ενθουσιάζει. Ο ασφυκτικός και έντονος τρόπος ζωής στην Αθήνα δεν την εκφράζει και δεν την ευχαριστεί.

·          Εκδηλωτική στους ανθρώπους στο νησί ,   αλλά  έντονα   Αισθάνεται   απογοητευμένη από τη ζωή στην πόλη .Νιώθει αποκομμένη από το κοινωνικό περιβάλλον της Αθήνας    και  δεν  της  είναι  εύκολο   να  ενσωματωθεί  σε  αυτό .Θεωρεί   επίσης  ότι   οι  Αθηναίοι δεν εκτιμούν  την αξία του νερού κάνοντας  τη  σύγκριση  με την αξία που έχει το πολύτιμο αυτό στοιχείο    στο νησί της  λόγω  της λειψυδρίας.  Αγαπάει  πολύ  τη φύση, την ύπαιθρο και   βέβαια  την ιδιαίτερη πατρίδα της.

 

Οι συγκρίσεις

 

Σύμη	Αθήνα
Οι κουζίνες είναι μεγάλες και  πολύ ευρύχωρες . Τα πρεβάζια των παραθύρων είναι μεγάλα Αποθήκευση του νερού και λογική κατανάλωση  του γιατί το  θεωρούν  πολύτιμο  αγαθό  που σπανίζει .   Στενές  σχέσεις  και οικειότητα  των κατοίκων  του  νησιού .	Οι κουζίνες είναι άβολες και  συνήθως  μικρές . Τα πρεβάζια των παραθύρων είναι μικρά. Σπατάλη   στην  κατανάλωση του νερού    το  οποίο  δεν είναι και καλής ποιότητας Οι άνθρωποι  ζουν  απομονωμένοι   σε πολύ έντονους  καθημερινούς  ρυθμούς.              .

 

 Τα παιχνίδια των παιδιών

Κουτσό, αγάλματα, τις κυρίες, μαμά και παιδιά,  σχολείο.

 

Οι σχέσεις των ανθρώπων

Είναι απλές, φιλικές, ζεστές, οικείες. Στην καθημερινότητα των κατοίκων της Σύμης κυριαρχεί η ομαδικότητα. Συνεργάζονται ομαλά   και  βοηθούν ο ένας τον άλλο.

 Ενώ η ζωή είναι απλοϊκή και υπάρχουν πολλές  δυσκολίες, ωστόσο φαίνεται  ότι  αυτό δεν εμποδίζει την δημιουργική ενασχόληση των κατοίκων του   νησιού αλλά  ούτε   και την ευτυχία τους.

Τα παιδιά, παρακολουθούν από κοντά την ζωή των γονιών  τους  και συμμετέχουν  και  αυτά  στις  καθημερινές  δραστηριότητες

 Τα παιχνίδια τους είναι παιχνίδια ρόλων όπου  μιμούνται  τους μεγάλους  .[   μαμά  -  παιδί ]

ü Τα σπίτια στη Σύμη είναι πιο λειτουργικά, αξιοποιείται ο χώρος σύμφωνα με τις ανάγκες και τις εργασίες των ανθρώπων

Η κουζίνα είναι ο πιο σημαντικός χώρος του σπιτιού, ευρύχωρος και λειτουργικός, αφού εκεί εργάζεται η γυναίκα, αλλά   εκεί  επίσης παίζουν και κοιμούνται τα παιδιά.

 

ü Καμία από τις συνήθειες που περιγράφει  δεν υπάρχουν στα μεγάλα αστικά κέντρα τη σύγχρονη εποχή. Μια τέτοια μορφή ζωής είτε έχει εκλείψει, είτε συναντάται σπάνια σε σχετικά απομονωμένες περιοχές. Τα παιδιά   των  μεγάλων  αστικών  κέντρων σπάνια παίζουν στις αυλές  αφού  προτιμούν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια .

 

Εκφραστικά μέσα

Μεταφορές: τα παράθυρα είναι αδύνατα, να διώξει το κακό από το σπίτι, τα κάνει θρεφτάρια

Παρομοιώσεις: σαν φάρμακο

Επίθετα: μεγάλο, συντροφική, ψηλό, ωραίες

Γλώσσα: απλή δημοτική με λαϊκές νησιωτικές εκφράσεις (νταντέλα, αποκρέβατο)

Ύφος:

Απλό, κατανοητό, μικρές προτάσεις, λόγος παιδικός

 

Εικόνες: (Στη μια του άκρη έχει τον αποκρέβατο —ένα πατάρι, πες— μεγάλο και ψηλό ένα μέτρο. Ανεβαίνεις με τρία σκαλάκια. Έχει κι ένα κάγκελο στην άκρη. Αυτό βολεύει πολύ για να μην πέφτουν τα παιδιά που κοιμούνται όλα εκεί. Το στρώνουμε με ωραίες κουρελούδες και παίζουμε)

 Ερωτήσεις

 

 1. Ποια είναι η ηρωίδα ,που ζει ,ποια είναι η καταγωγή της και για ποιο λόγο άφησε την ιδιαίτερη πατρίδα της;

2. Ποιες οι ασχολίες των γυναικών και των παιδιών  του νησιού;

3)  Ποιες συνήθειες και θυμάται η ηρωίδα από το νησί της;

4)   Ποιες σχέσεις είχαν οι κάτοικοι της Σύμης μεταξύ τους ;

 Οι σχέσεις των ανθρώπων σε μια μεγαλούπολη    είναι ίδιες

5) Ποια συναισθήματα νιώθει η ηρωίδα για την πατρίδα της και  πως  βιώνει την παραμονή της στην Αθήνα;

6)    Σε  ποιο  σημείο στο κείμενο γίνεται λόγος για την προστασία του περιβάλλοντος  αλλά    και   την  καλή διαχείριση  των φυσικών πόρων ;   Ποια  είναι  η  δική  σου θέση  σχετικά  με  αυτό  το  ζήτημα ;

7) Στο κείμενο αναφέρονται διάφορα  παιδικά παιχνίδια. Ποια είναι αυτά;