ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ

                     ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ

   Εκφράζουν:

τόπο, χρόνο, αιτία, όργανο, τρόπο, ποσό, αναφορά, σκοπό, εναντίωση κλπ.

    Εκφέρονται με:

¥     Απλά επιρρήματα

¥     Εμπρόθετους

¥     Πλάγιες πτώσεις ονομάτων

¥     Επιρρηματικές μετοχές

¥     Τελικό απαρέμφατο

¥     Δευτερεύουσες προτάσεις

Πλάγιες πτώσεις ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί

                   ®  ΓΕΝΙΚΗ    ® ΔΟΤΙΚΗ    ®   ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ

Κατηγορήθη προδοσίας καὶ κατεδικάσθη.    (αιτία)

ἐφυλάττοντο ἱκανοῖς φύλαξι νυκτός τε καί ἡμέρας    [χρόνο]

Ἀθηναῖοι Ἀλκιβιάδην ἐδίωξαν ἀσεβείας     [αιτία  ]

Οἱ κυνηγοὶ τόξοις καὶ ἀκοντίοις ἐφόνευον τὰ θηράματα. (όργανο)

Χειμῶνι ἀνεχώρησαν πρὸς ἐμπορείαν. (χρόνος)

Οἱ Κορίνθιοι ὑπερεῖχον τὸν πλοῦτον καὶ οἱ Λακεδαιμόνιοι τὴν γενναιότητα.

(αναφορά)

ΕΜΠΡΟΘΕΤΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ

η πρόθεση είναι άκλιτη λέξη που συνήθως μπαίνει μπροστά από κλιτές λέξεις για να δηλώσουν μαζί με αυτές επιρρηματικές σχέσεις.

·        πρόθεση μαζί με ουσιαστικό αποτελούν έναν προσδιορισμό που ονομάζεται εμπρόθετος προσδιορισμός και ισοδυναμεί με επίρρημα.

π.χ. ἐπί γῆς, σύν θεοῖς, πρός τόν λόφον κ.ἄ.

·        δηλώνουν κυρίως:στάση σε τόπο, κίνηση από τόπο, κίνηση προς τόπο, χρόνο, προέλευση, ύλη, όργανο ή μέσο, αιτία, σκοπό, αναφορά, συνοδεία, εναντίωση, υπεράσπιση, συμφωνία.

•       Έν Θερμοπύλαις οἱ Λακεδαιμόνιοι ἐπολέμησαν γενναίως. (τόπος)

•       Ὁ Λυσίας ἔγραψεν τὸν λόγον ὑπὲρ τοῦ κατηγορουμένου. (υπεράσπιση)

•       Αἱ νῆες ἔπλευσαν πρὸς τὴν Σαλαμῖνα. (κίνηση σε τόπο)

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

•       Ένθάδε ἦν ἡ οἰκία τοῦ Περικλέους. (τόπος)

•       Ἐπιμελῶς παρεσκευάζοντο διὰ τὰ Παναθήναια. (τρόπος)

•       Χθὲς συνήντησα τὸν Λυσίαν. (χρόνος)

•        

επιρρηματικές μετοχές

·        μετοχές που δηλώνουν αιτία (αιτιολογική), χρόνο (χρονική), σκοπό (τελική), εναντίωση (εναντιωματική),υπόθεση (υποθετική), τρόπο (τροπική).

                         π.χ. Ἐλθών εἶπε