ΔΙΑΤΡΟΦΗ 4η ενότητα

         ΔΙΑΤΡΟΦΗ 

Ο βασικός ρόλος των τροφών είναι να ικανοποιούν το αίσθημα της πείνας και παράλληλα να παρέχουν την απαραίτητη ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.
    Πες μου τι τρως να σου πω ποιος είσαι! Αυτός είναι, κατά τον μεγάλο στοχαστή Φερνάν Μπρονιέλ, ένας τρόπος να διαβάζει κανείς-μέσα από τη διατροφική συμπεριφορά των λαών- με ένα άλλο μάτι την ιστορία. Ο σύγχρονος βέβαια ιστορικός δεν θα δυσκολευόταν πολύ να βγάλει τα συμπεράσματα του, αν συνέκρινε την κατανάλωση κρέατος ανάμεσα σε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και την Ινδία. Η αναλογία είναι 50:1!   

Είναι γνωστό ότι η σωστή διατροφή είναι προϋπόθεση για την εξασφάλιση της υγείας, αλλά και της μακροζωίας. Η σχέση διατροφής και υγείας είχε γίνει αντιληπτή από την αρχαιότητα, όταν ο Ιπποκράτης -πατέρας της ιατρικής- τη θεώρησε «κλειδί» της καλής υγείας. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι οι σωστές διατροφικές συνήθειες, από την παιδική κιόλας ηλικία που χτίζεται ο ανθρώπινος οργανισμός, εξυπηρετούν στη διατήρηση της καλής υγείας καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Ο πρωταγωνιστικός αυτός ρόλος της διατροφής εκφράζεται με την απόλυτη συνάρτηση που υπάρχει ανάμεσα σε αυτήν και το σώμα μας.

Τα σφάλματα της σύγχρονης διατροφής δεν αμφισβητούνται πλέον, από κανέναν. Η υπερκατανάλωση λιπαρών, ζάχαρης, κρέατος και βιομηχανοποιημένων τροφίμων αποτελούν τον βασικότερο παράγοντα που στερεί τον σύγχρονο Έλληνα από χρόνια και ποιότητα ζωής. Αυτή η εσφαλμένη σύγχρονη διατροφή μας φέρνει αντιμέτωπους με ένα παιδί που εξελίσσεται στον αυριανό παχύσαρκο ενήλικα. Έναν ενήλικα ίσως διαβητικό, καρδιοπαθή, καρκινοπαθή και λοιπές σοβαρές ασθένειες, που θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί. ∆εδομένου λοιπόν ότι η παθογένεια έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η ανάγκη παρεμβάσεων σε εκείνη την περίοδο είναι μεγάλης σπουδαιότητας, προκειμένου να τροποποιηθούν προς το καλύτερο οι στάσεις και οι αντιλήψεις και να υιοθετηθούν αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή, φυσική δραστηριότητα κτλ) επωφελείς για την υγεία τους. 
"Η κακή διατροφή είναι ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου νοσηρότητας και θνησιμότητας--περισσότερο από την ατμοσφαιρική ρύπανση, περισσότερο από το κάπνισμα", δήλωσε η Τζέσικα Φάντσο, μια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins.Η Φάντσο επισήμανε ότι η διατροφή είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη ανοσίας κατά των ασθενειών, καθώς και για τις πνευματικές λειτουργίες.

Οφείλουμε λοιπόν, να προσέχουμε τα προϊόντα που καταναλώνουμε.  Γι’αυτό θα πρέπει ο καθένας μας να ενημερωθεί σχετικά με τη διατροφή από ειδικούς επιστήμονες και έγκυρα επιστημονικά άρθρα έτσι ώστε να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερες γνώσεις διατροφής.

Ενημέρωση  

     Ο συνειδητοποιημένος καταναλωτής πρώτα ενημερώνεται και μετά επιλέγει.

 Ο σωστός καταναλωτής:

Α) πριν επιλέξει το προϊόν και πριν τη χρήση του, θα πρέπει να διαβάζει προσεκτικά τα συστατικά που αναγράφονται αναλυτικά πάνω στη συσκευασία.

Β) πρέπει να λαμβάνει υπόψη του την ημερομηνία λήξης του κάθε προϊόντος.

Γ) πρέπει να ακολουθεί πιστά τις οδηγίες μαγειρέματος, ψύξης ή αποθήκευσης του προϊόντος, όπως αυτές αναγράφονται στη συσκευασία.

Δ) δεν πρέπει να διστάζει να επικοινωνήσει με τον παρασκευαστή του επώνυμου προϊόντος για τυχόν πληροφορίες ή παράπονα.

Ε) πρέπει να γνωρίζει ότι με το γράμμα Ε και έναν αριθμό χαρακτηρίζονται τα πρόσθετα συστατικά που αναγράφονται στις ετικέτες των συσκευασμένων τροφίμων. Ανάμεσα στην τεράστια ποικιλία των συσκευασμένων τροφίμων που κυκλοφορούν στην αγορά ο καταναλωτής καλείται καθημερινά να κάνει τις σωστές επιλογές.

 Η Mεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τις διατροφικές συνήθειες που βρέθηκε ότι είχαν οι κάτοικοι της Κρήτης και της Νότιας Ιταλίας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου και γενικά χαρίζει μακροζωία όπως έδειξαν μακροχρόνιες έρευνες.
Ο τρόπος αυτός διατροφής κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, καθώς πλήθος μελετών δείχνουν ότι οι κάτοικοι Μεσογειακών περιοχών ζουν περισσότερο.

Το ζήτημα της παχυσαρκίας

Σήμερα, περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους ενήλικες είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Εάν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης και ορισμένα είδη καρκίνου θα απειλούν όλο και περισσότερο την ποιότητα ζωής μας.

 Η νέα γενιά κινδυνεύει με υποβαθμισμένη ποιότητα ζωής σήμερα αλλά και στο μέλλον. Τα παιδιά έχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες .

Διατροφικές διαταραχές

Νευρική ανορεξία  anorexia nervosa, ψυχογενής ανορεξία) η παθολογική αποστροφή προς το φαγητό, η οποία οφείλεται σε ψυχολογικά αίτια και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο.

Ψυχογενής βουλιμία: ακατάσχετη πείνα που οφείλεται σε ψυχοπαθολογικά αίτια. Το άτομο αφού καταναλώσει μεγάλες ποσότητες φαγητού, επιχειρεί κατόπιν να απαλλαγεί από τις περιττές θερμίδες  κάνοντας εμετό .

- Εκπαιδευτικοί και γονείς οφείλουν να συνεργαστούν με κοινό στόχο την εδραίωση μιας υγιούς αντίληψης απέναντι στο θέμα της διατροφής και της σωματικής άσκησης.

Οι γονείς οφείλουν να συνειδητοποιήσουν το πόσο καταλυτικά επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών τους. Από μικρά πρέπει οι γονείς να μαθαίνουν στα παιδιά τους να τρέφονται σωστά και να αποφεύγουν τις κακές συνήθειες.

Το σχολείο και αυτό πρέπει να φροντίζει ώστε τα παιδιά να μαθαίνουν για τις σωστές διατροφικές συνήθεις. Με ειδικά μαθήματα τα παιδιά μπορούν να μάθουν τι πρέπει να κάνουν για να τρέφονται σωστά.Το σχολείο αποτελεί ιδανικό χώρο για την ανάπτυξη και εφαρμογή προγραμμάτων αγωγής υγείας, αφού τα παιδιά περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους στο χώρο αυτό. 

 Αλλά και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης πρέπει να ενημερώνουν σωστά τους πολίτες σε θέματα διατροφής .

Κείμενο

Α. Όλο και συχνότερα βλέπουμε παιδιά, εφήβους και νέους ανθρώπους με περιορισμένα και “ανθυγιεινά” γευστικά ενδιαφέροντα: κάτι πολύ γλυκό, κάτι πολύ αλμυρό, κάτι τυρένιο, κάτι πληθωρικό. Πίτσα, χάμπουργκερ (απαραιτήτως με τυρί και γλυκές σάλτσες), ζυμαρικά που κρύβονται κάτω από τόνους σάλτσας και τυριών. Ακόμα και το παραδοσιακό τυλιχτό «σουβλάκι» περιλαμβάνει πλέον πατάτες, περίεργες σως και λιωμένα τυριά αμφίβολης ποιότητας. Στο σπίτι, πάλι, ελάχιστα φαγητά γίνονται δεκτά με ευχαρίστηση. Όχι ψάρι, όχι πολύπλοκα μαγειρευτά, όχι λαχανικά, σπανίως όσπρια. Η παραδοσιακή μαγειρική έχει απομακρυνθεί από τα γούστα του σημερινού παιδιού και του νέου, που θρέφεται πλέον με τον αμερικανικό, γρήγορο τρόπο. Το γεγονός ότι συχνά η οικογένεια δεν τρώει συγκεντρωμένη την ίδια ώρα, επιτείνει το πρόβλημα: το παιδί τρώει ό,τι βρει πιο «εύκολο».

Β. Ας μην θεωρούμε παράξενο, λοιπόν, που συναντάμε όλο και περισσότερα υπέρβαρα παιδιά και που σχεδόν όλα βρίσκουν την υπέρτατη ευχαρίστηση στο «fast food». Έτσι, διαμορφώνονται άνθρωποι με περιορισμένες γευστικές προτιμήσεις, που ενώ ζουν σε μια χώρα που διαθέτει πολλά και εξαιρετικά φρέσκα τρόφιμα, εκτιμούν περισσότερο τα φαγητά που γίνονται από κακή πρώτη ύλη και χωρίς ισορροπία στα καρυκεύματα και στη γεύση: περιττές θερμίδες και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία, είναι το αποτέλεσμα.

Γ. Θα πει κανείς, τι μπορείς να κάνεις, όταν γύρω σου το junk food προσφέρεται αφειδώς και, μάλιστα, κυρίως σε χώρους που απευθύνονται σε παιδιά και νέους. Όταν, ήδη από τις βρεφικές τροφές, το παιδί μαθαίνει ν’ αποζητάει τη ζάχαρη παντού…

Δ. «Το φαγητό πέρα από ζωτική ανάγκη είναι στοιχείο πολιτισμού και κοινωνική πράξη», καταλήγει ο σεφ Γιάννης Μπαξεβάνης. Από εδώ ξεκινάει και η ανάγκη να δώσουμε τη σημασία που οφείλουμε στην αντίστοιχη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Πώς καταφέρνεις, στην εποχή μας, να διαμορφώσεις έναν άνθρωπο με «σωστά» διατροφικά γούστα; Με το να τονίσεις τι είναι καλό για την υγεία του, αλλά και με το να το εντάξεις στην έννοια της απόλαυσης των γεύσεων…

Από την ιστοσελίδα www.athinorama.gr (διασκευή)

Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις
https://www.care.gr/
   
https://plastelini.xyz/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82/

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ 
κείμενο 1: "Eίμαστε ό,τι τρώμε".
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A112/337/2294,874Η 


ΩΡΑ ΓΙΑ ΕΚΘΕΣΗ       

•  Σε ένα  επιχειρηματολογικό, κείμενο προσπαθείτε να πείσετε τους συμμαθητές σας να ακολουθήσουν μια σωστή διατροφή .
• Σε ένα άρθρο που θα δημοσιευθεί  στη σχολική σας εφημερίδα να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας για τα οφέλη της προσεγμένης και ισορροπημένης  διατροφής .
• Σε  ένα επιχειρηματολογικό κείμενο ένας γονέας προσπαθεί να πείσει τα παιδιά του να αποφεύγουν να τρώνε το γρήγορο φαγητό και να προτιμούν τα σπιτικά φαγητά .
•   Σε ημερίδα που διοργανώνεται από το ''Σύλλογο Γονέων ΄΄  του σχολείου  σας   με θέμα
  «Δι <<οι σύγχρονοι   διατροφικοί κίνδυνοι >>  εκφωνείτε  μία ομιλία  προς τους συμμαθητές σας