Σάββατο 21 Μαρτίου 2020

ΙΔΙΟΚΛΙΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ


Ιδιόκλιτα 
ονομάζονται τα ουσιαστικά που δεν ακολουθούν τους τους τύπους των κλίσεων

 Τα ιδιόκλιτα θηλυκα σε –η

  •  σχηματίζουν με δύο τρόπους τη γενική ενικού αριθμού: η σκέψη,              της σκέψης ή της σκέψεως
  •  Η ονομαστική πληθυντικού αριθμού γράφετε με –ει   και σχηματίζεται ως εξής:    Η σκέψη – οι σκέψεις,                                                                            η έκπληξη – οι εκπλήξεις 


         Τα προπαροξύτονα ιδιόκλιτα θηλυκά σε –ος ουσιαστικά

  •  στη γενική του ενικού αριθμού και
  •  στη γενική και αιτιατική του πληθυντικού αριθμού            κατεβάζουν τον τόνο τους κατά μία συλλαβή                                          Π.χ. η παράμετρος-  της   παραμέτρου                                                          οι παράμετροι – των παραμέτρων- τις παραμέτρους

Τα πολυσύλλαβα  προπαροξύτονα αρσενικά σε -ος 
άλλοτε διατηρούν τον τόνο τους στην προπαραλήγουσα 
κι άλλοτε τον κατεβάζουν στην παραλήγουσα. 

Σύνθετες λέξεις της δημοτικής  γλώσσας διατηρούν τον τόνο στην προπαραλήγουσα.
Π.χ. ο πονοκέφαλος - του πονοκέφαλου - των πονοκέφαλων - τους πονοκέφαλους 

ο συμπέθερος - του συμπέθερου - των συμπέθερων - τους συμπέθερους

 Τα βαφτιστικά ονόματα διατηρούν τον τόνο στην προπαραλήγουσα.
 Π.χ. ο Χαράλαμπος - του Χαράλαμπου ο Θόδωρος - του Θόδωρου 

Προσοχή 
 Oνόματα των αγίων και των ιστορικών προσώπων 
Αυτά κατεβάζουν τον τόνο. Π.χ. ο Άγιος Νικόλαος - του Αγίου Νικολάου 
                                     

Τα οικογενειακά ονόματα
 διατηρούν τον τόνο στην προπαραλήγουσα. Π.χ. ο Ασημακόπουλος 
- του Ασημακόπουλου


Ιδιόκλιτα ουδέτερα
Κάποια ουδέτερα που τελειώνουν σε -ρ,    -ον και     όπως   :
το ύδωρ, το συμφέρον, το οξύ, το δόρυ
έχουν δικό τους τρόπο κλίσης   :
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός
το
ύδωρ
συμφέρον
οξύ
δόρυ
τα
ύδατα
συμφέροντα
οξέα
δόρατα
του
ύδατος
συμφέροντος
οξέως
δόρατος
των
υδάτων
συμφερόντων
οξέων
δοράτων
το
ύδωρ
συμφέρον
οξύ
δόρυ
τα
ύδατα
συμφέροντα
οξέα
δόρατα
-
ύδωρ
συμφέρον
οξύ
δόρυ
-
ύδατα
 συμφέροντα
οξέα
δόρατα

Ιδιαιτερότητες στην κλίση κάποιων ουσιαστικών

Τα αφηρημένα θηλυκά ουσιαστικά, όπως
 η ακρίβειαη ηχώη υγεία, η ησυχία κ.ά.
και κάποια ουδέτερα αφηρημένα ουσιαστικά σε -ος, όπως
το κόστος, το κύρος, το χάος και το θάρρος αλλά και το ουδέτερο ουσιαστικό το κοινό
δεν σχηματίζουν, κανονικά, πληθυντικό αριθμό.
Επίσης, μερικά ουσιαστικά που δείχνουν πράγματα μη μετρήσιμα, δεν σχηματίζουν  πληθυντικό, όπως
 η ζάχαρη (και όχι *οι ζάχαρες), η άμμος, το ρύζι.
Αλλά και ουσιαστικά που δηλώνουν επιστήμες ή τέχνες, όπως
η αριθμητική,  η γυμναστική, η ζωγραφική, η γλυπτική
δεν σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό.
Άλλα πάλι ουσιαστικά έχουν μόνο πληθυντικό αριθμό· τέτοια είναι
τα μάγια, τα συγχαρητήρια, τα μαθηματικά, τα χαιρετίσματα κ.ά.




ΑΣΚΗΣΕΙΣ 

Να κλίνετε τα ουσιαστικά :     η σκέψη, η δύναμη, η τάξη  , η δύναμη , η διαίρεση,
                                                       η είδηση, η αίσθηση, η κατάληξη

Να κλίνετε τα ιδιόκλιτα   θηλυκά   ουσιαστικά   :  η παράμετρος, η λεωφόρος





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου